Opleiden in een veranderende wereld
Door: Marc van der Meer
Het vmbo D&P-programma werkt aan de verbetering van Loopbaanontwikkeling en begeleiding (LOB). Het ‘leren kiezen’, het ‘leren leren’ en het ‘leren werken’ zijn relevante uitdagingen voor vmbo-leerlingen. Deze leerlingen zoeken betekenisgeving, willen gehoord, gezien en gewaardeerd worden. Zij zijn betrokken bij de maatschappelijke ontwikkelingen en houden niet van betutteling of paternalisme. Zij streven naar zelfontplooiing en volgen persoonlijke keuzes.
Het uitschenken van een vast curriculum past niet meer in dit mensbeeld. Beter is een ontwikkelingsgerichte insteek. Elke studie- en werkfase vraagt om keuzes maken, zodat de lerende en werkende de eigen invloed op leren en werken ervaart. Zich oriënteren en socialiseren. Zelfsturend werken aan je toekomst, gericht op werkgeluk en blijvende zelfontplooiing.
In de lezing bespreken we wat het voor het onderwijs betekent uit te gaan van de persoonlijke talenten en die tot ontwikkeling laten brengen. Daarbij komt de ontwikkeling van het D&P-domein aan de orde, ondersteund op basis van de laatste inzichten over het lerarenvraagstuk in het voortgezet onderwijs (een boek ‘Onderwijs aan het werk’ dat verschijnt op 16 februari as.).
Het centraal plaatsen van de talentontwikkeling van studenten en hen begeleiden naar werk waar maatschappelijk gezien vraag naar is, past volledig in de lijn van onze minister Dijkgraaf, die spreekt over het ‘aanwakkeren van nieuwsgierigheid’. Waarschijnlijk is de verbinding tussen alfa-, bèta- en gammawetenschappen daarbij functioneel.
In de lezing volgt een pleidooi voor het toepassen van een (sociotechnisch gefundeerd) ontwikkelingsmodel waarin jonge beroepsbeoefenaren hun capaciteiten kunnen ontwikkelen in termen van hun creatievermogen, reflectievermogen en documentatievermogen, waardoor ze steeds complexere taken en nieuwe rollen aankunnen in hun beroepsontwikkeling. Het gaat om het stimuleren van wendbaar gedrag in een structuur op maat. Dat is de basis voor gepersonaliseerd leren, gericht op een leven lang ontwikkelen, met oog voor duurzame arbeidsinzet met erkenning van arbeidsgezondheidsrisico’s en voorkomen van uitval.
Spreker. Marc van der Meer is bijzonder hoogleraar Tilburg Law School; Aanjager van de werkgroep taken en rollen van docenten voor de verkenning MBOin2030; Onafhankelijk adviseur MBO-sector, Lid SER Brabant, Lid Adviesraad vmbo PIE en voorzitter van de Nederlandse vereniging voor Arbeidsverhoudingen.
